Naskah Teater - CABIK Karya Muh. Ibrahim Ilyas
LAKON
CABIK
Karya Muh. Ibrahim Ilyas
SEBUAH PANGGUNG
DENGAN KELENGKAPAN SEBAGAI BERIKUT: BEBERAPA LEVEL TERSUSUN SEPERTI TAK
BERATURAN, TUMPUKAN PLASTIK DI SUDUT KIRI DAN KANAN BELAKANG DAN SEJUMLAH TALI
BERWARNA PUTIH BERGELANTUNGAN DARI PLAFON DI BEBERAPA TEMPAT. DI BAGIAN DEPAN,
MENGHADAP KE ARAH PENONTON, ADA BINGKAI PINTU DAN JENDELA.YANG PALING MENONJOL
DI BAGIAN BELAKANG PANGGUNG, DI DINDING TERGANTUNG SEBUAH JAM YANG CUKUP BESAR.
SANGAT MIRIP DENGAN JAM MELELEH SALVADOR DALI. JARUM JAM MENUNJUKKAN PUKUL
00.00 JAM ITU MATI
SATU
SEBERKAS CAHAYA
MENYAMBAR PANGGUNG DALAM SUNYI. SINAR ITU JATUH PERSIS MENERANGI WAJAH JAM DI
DINDING BELAKANG, YANG MENUNJUKKAN PUKUL 00
SUARA
Ting!
DENTINGAN ITU
SEPERTI BUNYI SATU PUKULAN PADA PIPA BESI YANG KOSONG, NADANYA TINGGI.
PERLAHAN, TETAP DALAM KESUNYIAN, SEMAKIN BANYAK CAHAYA YANG MENERANGI BAGIAN
PANGGUNG YANG LAIN
DUA
DALAM KESAMARAN,
DI SEBUAH LEVEL YANG AGAK RENDAH, SEORANG LELAKI DUDUK. DI TANGANNYA ADA
SEBTANG ROKOK DAN SEKOTAK KOREK API. AGAK KE KANAN, DI RANGKA JENDELA YANG
MENGHADAP PENONTON, SEORANG PEREMPUAN BERDIRI. MATANYA TAAM MENATAP JAUH,
MENANGKAP SESUATU PADA KEKELAMAN DI BAGIAN PENONTON
SI LELAKI
MEMASANGKAN ROKOK DI BIBIR, MENGELUARKAN SATU BATANG KOREK API DAN
MENYALAKANNYA. NYALA API DIDEKATKAN KE MUKANYA, TETAPI TIDAK MENYULUT ROKOKNYA.
IA MEMBIARKAN DAN MEMANDANG API MERAMBAT DI BATANGNYA, SAMPAI AKHIRNYA MATI. IA
MENGULANG BEBERAPA KALI DAN SI PEREMPUAN MENGHELA NAPAS PANJANG, SESAAT SETELAH
SETIAP KALI API ITU MATI. BEBERAPA KALI KOREK API MNEYALA, API MERAMBAT DAN
MATI, HELAAN NAPAS SI PEREMPUAN
CAHAYA DI
PANGGUNG TERUS BERTAMBAH, MEMPERJELAS SOSOK PANGGUNG; LELAKI DAN PEREMPUAN ITU.
SUARA
Ting!
(Si perempuan
menghela napas panjang. Si lelaki tersentak, matanya mencari sumber bunyi. Ia
mencoba mengikuti ujung bunyi)
Ting!
(Si perempuan
menghela napas panjang. Si lelaki mencari sumber suara)
Ting!
(Si perempuan
menghela napas panjang. Si lelaki mencari sumber suara. Selebihnya sunyi)
TIGA
SI LELAKI
MENYALAKAN LAGI SATU BATANG KOREK DAN KALI INI IA MENYULUT ROKOKNYA. MENGHISAP
DALAM-DALAM ROKOKNYA DAN MENGHEMBUSKAN ASAPNYA. MATANYA MENGIKUTI GERAK ASAP.
SI PEREMPUAN MENGHELA NAPAS PANJANG. LELAKI ITU MENOLEH
LELAKI
Belum juga kau
tutup jendela itu…
(Perempuan
itu dian sesaat, kemudian ia menghela napas panjang)
Belum juga kau
hendak menutup jendela itu
(Perempuan
itu bergerak sedikit. Tatapnya berpindah, tapi masih tetap kea rah penonton,
dagunya sedikit terangkat, sehingga raut mukannya kain nampak)
PEREMPUAN
Aku tengah
menunggu
LELAKI
Menunggu
PEREMPUAN
Ya
LELAKI
Sesuatu?
PEREMPUAN
Entah
LELAKI
Seseorang
PEREMPUAN
Entah
LELAKI
Menunggu entah.
Dari kelam yang ada di depanmu?
PEREMPUAN
Segala bermula
dari kelam
LELAKI ITU
MENGHISAP ROKOKNYA DALAM-DALAM, MENGHEMBUSKAN ASAPNYA. IA MEMERHATIKAN DENGAN
CERMAT BENTUK ASAP YANG MUNCUL DARI MULUT DAN HIDUNGNYA SAMPAI LENYAP
SUARA
Ting!
SI LELAKI
TERSENTAK. SI PEREMPUAN MENGHELA NAPAS PANJANG. SELEBIHNYA SUNYI
EMPAT
PEREMPUAN ITU
MENGHELA NAPAS PANJANG. IA TETAP BERDIRI DI SANA, DI BINGKAI JENDELA, MENGHADAP
KE ARAH PENONTON. SI LELAKI BERGERAK DARI TEMPAT DUDUKNYA DENGAN SUSAH PAYAH.
BUKAN GERAK KETUAAN, TAPI KELIHATAN PENUH BEBAN DAN KELELAHAN. IA MELEMPARKAN
ROKOK DAN MEMBUANG KOREK API, SEMBARANGAN. IA DUDUK LAGI, SEKARANG MENGHADAP
ARAH PEREMPUAN ITU, MENGAMATINYA DENGAN CERMAT DAN HATI-HATI.
LELAKI
Belum juga kau
akan menutup jendela itu?
PEREMPUAN
Aku tengah
menunggu
LELAKI
Kau sudah
mengatakannya berkali-kali
PEREMPUAN
Karena kau
bertanya berkali-kali
SUARA
Ting!
SI PEREMPUAN
LAGI-LAGI MENGHELA NAPAS PANJANG. SI LELAKI MENCARI SUMBER BUNYI
LELAKI
Suara itu lagi
PEREMPUAN
Kau tidak suka?
LELAKI
Aku tidak mengatakan
begitu
PEREMPUAN
Nada suaramu…
LELAKI
Kau artikan
sebagai ketidak senangan?
PEREMPUAN
Ya.
LELAKI
Tidak mudah
menangkap arti dari pendengaran belaka
PEREMPUAN
Itu kalimatku
LELAKI
Tak penting
siapa yang lebih dulu mengucapkannya. Aku setuju kalimat itu
SUARA
Ting!
SEKARANG SI
LELAKI YANG MENGHELA NAPAS PANJANG. SI PEREMPUAN TIDAK MENGUBAH POSISINYA
PEREMPUAN
Kelam menyimpan
api
(Si lelaki
menoleh, seperti mencoba memahami. Dengan susah payah ia berdiri, bergerak kea
rah si Perempuan. Ia akhirnya sampai di bingkai pintu, bersandar di situ)
Dalam kelam ada
nyala
SI LELAKI
MENOLEH LAGI MENCOBA UNTUK LEBIH PAHAM. IA MENGIKUTI ARAH PANDANG SI PEREMPUAN.
IA TERLIHAT TAK MENGERTI. KEMUDIAN IA MEMUNGUT KOTAK KOREK API, MENYALAKAN SATU
MENDEKATKAN CAHAYA KE WAJAHNYA, SAMPAI API ITU MATI. IA MENOLEH LAGI KEA RAH
PEREMPUAN DAN WAJAHNYA MENYIMPAN TANYA
LELAKI
Nyala itu ada
dalam dirimu
PEREMPUAN
Aku menunggu api
dari kelam
LELAKI
Aku tidak
mengerti
PEREMPUAN
Tidak semua hal
perlu dimengerti
LELAKI
Aku berada di
sini
PEREMPUAN
Tak soal dimana
kita berada. Ketidak mengertian ada di mana-mana
SI LELAKI
MENGHELA NAPAS PANJANG. IA MELEMPARKAN KOREK API SEMBARANGAN DAN KEMUDIAN
MENGIKUTI ARAH JATUHNYA DENGAN MATA. IA KEMBALI KE TENGAH PANGGUNG, BERGERAK
DENGAN PENUH BEBAN DAN KELELAHAN. MENAIKI SEBUAH LEVEL, TURUN, NAIK KE LEVEL
LAIN, TURUN LAGI BERPINDAH NAIK KE LEVEL
LAIN MAKIN PENUH BEBAN DAN LELAH. KADANG MENCOBA DUDUK BEBERAPA SAAT, TAPI TAK
LAMA PINDAH LAGI. IA TERLIHAT MULAI GELISAH
SUARA
Ting!
LELAKI ITU
TERSENTAK. PEREMPUAN ITU MENGHELA NAPAS PANJANG SELEBIHNYA SUNYI
LIMA
SUNYI TERSAYAT.
SAYUP, ENTAH DARIMANA, TERDENGAR BUNYI SEMACAM ALAT TIUP. LAMAT-LAMAT MEMENUHI
RUANGAN. LELAKI ITU BERHENTI BERGERAK, MATANYA MENCARI SUMBER BUNYI. DAN SUARA
ITU MAKIN KENTARA DAN SEOLAH DATANG DARI SEGALA ARAH, LELAKI ITU MEMUNGUT KOREK API, MENGHIDUPKAN SATU,
MEMPERHATIKANNYA SEBENTAR DAN SEOLAH DISENTAKKAN SESUATU IA MENIUP NYALA API
LELAKI
Itukah yang kau
tunggu?
(Perempuan
itu tak bergerak. Tak pula menjawab. Tapi keihatannya ia bereaksi pada bunyi
yang memenuhi ruangan itu. Suara itu terus bergema dan nadanya perlahan-lahan
meninggi, melengkin sedih dan ngilu. Si lelaki bertambah kegelisahannya sejalan
meningginya nada bunyi itu)
Pilu yang amat
ngilu
PEREMPUAN
Kelam menyimpan
api
SUARA ITU MAKIN
TINGGI SAJA NADANYA. LELAKI BERTAMBAH GELISAH, SEOLAH SUARA ITU MENYERANGNYA
DARI SEGALA ARAH, BAHKAN SEKARANG MUNCUL DARI DALAM DIRINYA. IA MULAI TERSIKSA
OLEH BUNYI ITU, BERGERAK DENGAN SUSAH PAYAH DAN GERAKANNYA MULAI NAMPAK LIAR.
DI PUNCAK KELIARANNYA IA MENGITARI PANGGUNG DAN SUARA ITU LENYAP. LELAKI ITU
TERJATUH DI DEPAN RANGKA PINTU DAN IA MENCOBA BANGKIT, KELIHATAN TAMBAH LELAH
LELAKI
Suara itukah
yang kau tunggu?
SUARA
Ting! (Beberapa
saat sunyi)
LELAKI
Suara itukah
yang kautunggu?
PEREMPUAN (Tidak mengubah posisi, Ia
tersenyum. Nada bicaranya seperti orang tengah berhitung)
Kelam menyimpan
api. Api membakar percik sepi. kemana pun kita sembunyi, malam akan sampai ke
pagi
LELAKI (Merasa tidak dipedulikan. Ia mulai marah)
Suara itukah
yang kautunggu?
PEREMPUAN (Wajahnya berubah. Ia tersenyum, nada bicaranya seperti orang
tengah menghitung)
Kelam menyimpan
api. Api membakar percik sepi. kemana pun kita sembunyi, malam akan sampai ke
pagi
LELAKI (Merasa sia-sia)
Suara itukah
yang kau tunggu?
PEREMPUAN (Mulai bersemangat, tetap bagaikan tengah menghitung)
Kelam menimpan
api. Api….
LELAKI (Mulai tersiksa)
Hentikan!
PEREMPUAN (Menghela napas panjang)
KElam menyimpan
api. Api….
LELAKI
Kumohon
hentikan!
PEREMPUAN (Semangatnya bertambah)
Risauku
menemukan sejarah dalam warna merah, berkali memerih mata. Aku mesti bertahan
untuk tidak menyerah, terperangkap di kotak sempit yang kakinya tak seimbang;
bangku peradaban yang kuwarisi
LELAKI (Tersiksa)
Demi kebersamaan
yang pernah kita jalan, hentikanlah….
PEREMPUAN
KElam menyimpan
api. Mimpi turun jadi gerimis. AKu tidak bisa menangis
LELAKI (Makin tersiksa)
Aku mohon kau
berhenti
PEREMPUAN (Makin bersemangat)
Berkali
kumencoba mengatur komposisi warna. Selalu aku merasa kekurangan warna hijau.
Lukisan-lukisanku didominasi warna coklat. Dan ketika senja turun jadi malam,
kolektor mana yang memedulikan kekelaman?
LELAKI (Makin tersiksa, mulai putus asa)
Aku mohon. Kau
berhentilah
PEREMPUAN (Tak peduli. Semangatnya bertambah, senyumnya tambah merekah.
Nadanya menyimpan kegetiran)
Kelam menyimpan
api. mimpi turun jadi gerimis. O, ajari aku cara menangis
LELAKI (Putus asa)
Istriku! (Si
perempuan tersentak. Perlahan, wajahnya berubah dan kembali lagi seperti semula)
SUARA
Ting!
PEREMPUAN ITU MENGHELA
NAPAS PANJANG. SI LELAKI JUGA MENGHELA NAPAS LELAH. SELEBIHNYA SUNYI.
ENAM
LELAKI ITU
MENGEMASI KELELAHANNYA, IA BERGERAK DENGAN LAMBAT KENTARA SEAKAN TERLEPAS DARI
BEBAN BERAT. IA TERHENTI KETIKA MENDENGAR PEREMPUAN ITU BERSUARA.
PEREMPUAN (Mengeja)
I, s, t, r, i
(Si lelaki tersentak, ia memerhatikan perempuan itu, emndekat tak bersuara. Si
perempuan seolah menemukan mainan baru. Ia mengeja) I, s, t, r, i, i-s-t-r-i
LELAKI (Berusaha meyakinkan)
Istriku!
PEREMPUAN (Tertawa aneh)
Istri!
LELAKI
Istriku!
PEREMPUAN (Tertawa semakin aneh)
Istri! (Seolah
dikagetkan sesuatu) Istrimu?
LELAKI
Benar
PEREMPUAN
Benar istrimu?
LELAKI
Aku suamimu!
PEREMPUAN
Istrimu?
LELAKI
Kau kudapatkan
dengan sah!
PEREMPUAN
Sah istrimu?
LELAKI
Aku punya bukti
surat nikah!
PEREMPUAN
Istrimu?
LELAKI
Tak ada orang
yang akan membantah!
PEREMPUAN
Aku istrimu?
LELAKI
Aku tidak pernah
lupa awalnya. Waktu berjalan dan aku tidak akan pernah membuangnya dari ingatan
PEREMPUAN
Istrimu?
LELAKI
Kujabat tangan
ayahmu, erat. Kujawab tanyanya dengan padat
PEREMPUAN
Istrimu?
LELAKI
Banyak saksi
yang sanggup memberi bukti!
PEREMPUAN
Istrimu?
LELAKI
Banyak wajah
yang tak akan mengatakan salah!
PEREMPUAN
Istrimu?
LELAKI
Hari itu telah
tercatat dalam sejarah!
PEREMPUAN
Istrimu?
LELAKI
Lalu, mulailah
hari-hari panjang (Si perempuan tersentak. Lelaki memerhatikannya dengan
hati-hati, tapi tak berani mendekat)
SUARA
Ting!
SI PEREMPUAN
TERSENTAK. SI LELAKI MENGAMATINYA. SELEBIHNYA SUNYI.
TUJUH
LELAKI ITU
MENGHELA NAPAS. PEREMPUAN ITU BERGERAK SEKARANG, MULAI MEMERHATIKAN RANGKA
JENDELA, PINDAH KE BINGKAI PINTU, MEMERIKSANYA DENGAN CERMAT DAN PENUH
KEHATI-HATIAN. GERAKNYA LAMBAT DAN SUSAH PAYAH. BUKAN GERAK KETUAAN TAPI PENUH
BEBAN DAN KELELAHAN. SI LELAKI MEMERHATIKANNYA.
PEREMPUAN
Hari itu telah
tercatat sejarah
LELAKI
Berawal dari
malam pertama yang aku tidak akan pernah lupa
PEREMPUAN
Aku tidak
menangis waktu itu
LELAKI
Aku bangga
menjadi lelaki pertama
PEREMPUAN
Aku tidak
menikmatinya
LELAKI
Aku memang agak
tergesa
PEREMPUAN
Lalu, mulailah
hari-hari panjang
LELAKI
Kebersamaan kita
mulai memperlihatkan wujudnya
PEREMPUAN (Mulai menggeram, wajahnya aneh)
Lalu, mulailah
hari-hari panjang!
LELAKI (Semakin masuk ke dalam kenangan)
Hari-hari yang
akan selalu kukenang, selalu dengan amat senang
PEREMPUAN (Geramnya mulai menyimpan kemarahan)
Lalu, mulailah
hari-hari panjang!
LELAKI (Semakin semangat)
Aku teriakan
pada alam semesta. Inilah orang yang bahagia!
PEREMPUAN (Marah)
Lalu mulailah
hari-hari panjang!
LELAKI
Hidup terasa
menjadi lengkap. Aku tidak lagi sering tergagap. Aku menjadi lebih siap
PEREMPUAN (Makin marah)
Lalu mulailah
hari-hari panjang! Perutku mulai mengembang. Kulunasi semua tugas
keperempuanan, hari-hari memanjangkan tangannya
LELAKI (Makin gembira saja)
O, betapa tak
sabarnya aku menunggu tangisnya yang pertama. AKu akan menggendongnya,
menggendongnya! (Menirukan gerakan menggendong)
PEREMPUAN
O, rahimku,
rahimku! Akan menjangkau tang-tangan kecil. Rahimku!
LELAKI
Boneka kecil itu
akan sempurna. Potret kecil kita, perpaduan keselarasan alam. Aku lelaki
sempurna, dengan bangga menatap mata dunia.
PEREMPUAN (Mulai histeris)
O, rahimku.
Rahimku! Akan menendang kaki-kaki kecil, rahimku!
LELAKI
Nang ning nong
ning nong! Nang ning, nang nong!
PEREMPUAN
Lalu mulailah
hari-hari panjang! Seluruh keperempuananku tersita.Semua akan kujalani tanpa
rasa iri, karena aku adalah perempuan sempurna. Kuperlihatkan senyum, akan
kupertontonkan bahwa aku bahagia. Suami dan anak-anak; bermula dari rahim dan
akan kurahimi.
Akulah
eprempuan, ibu hidup yang tak boleh lalai dengan dua tangan menyelesaikan
segala. Tangan-tangan dan kaki-kaki baru akan terus bertumbuh menjangkau dan
menendang akan keluar dari rahimku
LELAKI (Selama dialog si perempuan, lelaki tetap dengan kegembiraannya)
Nang ning nong
ning nong! Nang ning, nang nong!
PEREMPUAN
O, rahimku!.
Rahimku!
LELAKI
Nang ning nong
ning nong! Nang ning, nang nong!
BEBERAPA SAAT
BERLALU. KEDUANYA SIBUK DENGAN DIRI MASING-MASING. SI LELAKI DENGAN
KEGEMBIRAANNYA DAN SI PEREMPUAN DALAM KEMARAHANNYA. KETIKA DUA HAL YANG KONTRAS
INI SAMPAI PUNCAKNYA KEDUANYA TERJATUH
SUARA
Ting!
DENTINGAN ITU
TERDENGAR KERAS, LENGKING DAN BERGEMA. KEDUANYA TERSENTAK. KEDUANYA BERUSAHA
BERDIRI, GERAK YANG SUSAH PAYAH, PENUH BEBAN DAN KELELAHAN. KEDUANYA TAK MAMPU
BERDIRI, DUDUK PUN TAK MAMPU. MATA KEDUANYA MENCARI-CARI DAN AKHIRNYA SALING BERPANDANGAN,
SELEBIHNYA SUNYI.
DELAPAN
ENTAH DARIMANA,
TERDENGAR SAYUP-SAYUP SUARA TANGIS BAYI MENYAYAT. SUARA ITU MENDEKAT DAN MAKIN
JELAS, MENGISI RUANG DENGAN KEPEDIHAN. KEDUANYA TERSENTAK, TETAP SALING
BERPANDANGAN.
PEREMPUAN
Bayiku!
LELAKI
Bayiku!
KEDUANYA TETAP
SALING TATAP, TANGIS BAYI ITU SEMAKIN
KERAS, MELOLONG PANJANG. KEDUANYA BERGERAK SALING MENDEKAT
PEREMPUAN
Bayiku!
LELAKI
Bayiku!
PERLAHAN
KEDUANYA MAKIN MENDEKAT. DAN TANGIS BAYI ITU MAKIN KERAS SAJA
PEREMPUAN
Bayiku!
LELAKI
Bayiku!
TIBA-TIBA SAJA
SUARA TANGIS BAYI MENGHILANG. KEDUANYA TERSENTAK, MENCARI-CARI
PEREMPUAN
Bayiku!
LELAKI
Bayiku!
TANGIS BAYI ITU
TERDENGAR LAGI SATU TANGIS BAYI, DUA TANGIS BAYI, TIGA, EMPAT, LIMA, SEMBILAN,
TIGA BELAS, MAKIN BANYAK SAJA. KEDUANYA TERSENTAK. PANGGUNG PENUH OLEH TANGIS
BERPULUH BAYI. BAGAI DAPAT KEKUATAN BARU, KEDUANYA BERDIRI DAN MENCARI-CARI DI
SELURUH PANGGUNG.
PADA LEVEL,
PLASTIK, BINGKAI PINTU DAN JENDELA, TALI-TALI PUTIH YANG BERGANTUNGAN. PADUAN
SUARA TANGIS BAYI YANG RIUH RENDAH TETAP MEMENUHI RUANGAN DAN MEREKA TERUS
MENCARI
SUARA
Ting!
DENTINGAN ITU
TERDENGAR KERAS. LENGKING DAN BERGEMA. SUARA TANGIS BAYI LENYAP MENDADAK
PEREMPUAN
Bayi-bayiku!
LELAKI
Bayi-bayiku!
SUARA
Ting!
KEDUANYA LELAH
SEKALI. KEDUANYA BERGAYUT PADA SALAH SATU TALI PUTIH, MASING-MASING PADA TEMPAT
YANG BERBEDA, MENCARI KEKUATAN DI SANA
PEREMPUAN
Mestinya mereka
ada di sini sekarang
LELAKI
Mestinya mereka
bersama kita
PEREMPUAN
Tapi mereka tak
pernah bisa kulahirkan
LELAKI
Mereka tak
pernah berada dalam gendonganku
PEREMPUAN
O, rahimku!
LELAKI
Bibitku!
PEREMPUAN
Rahimku membunuh
bibitmu!
LELAKI
Bibitku menikam
rahimmu!
PEREMPUAN
Rahimku!
LELAKI
Bibitku!
SUARA
Ting!
KEDUANYA
BERPANDANGAN, KEMUDIAN SAMA-SAMA TERSENYUM. MENDEKAT DAN LEBIH DEKAT LAGI.
BERHADAPAN SALING PANDANG. SI LELAKI MENGULURKAN TANGANNYA, EMMEGANG BAHU
PEREMPUAN DAN MEMERIKSA SELURUH TUBUH PEREMPUAN ITU DENGAN CERMAT. SEOLAH
MENCARI SESUATU.
IA MEMPERLAKUKAN
TUBUH PEREMPUAN ITU BAGAIKAN SEBUAH BENDA, MEMBOLAK-BALIKKAN, MENELENTANGKAN,
MELIPAT SALAH SATU KAKI ATAU TANGAN DAN SEBAGAINYA.
LELAKI
MENINGGALKAN PEREMPUAN ITU, IA BERDIRI MEMBELAKANGI. NAMPAK KECEWA SEKALI, TAK
MENEMUKAN APA YANG DICARINYA
LELAKI
Kita harus
berpisah!
PEREMPUAN ITU
BERDIRI. SEKARANG IA MEMPERLAKUKAN SI LELAKI SEBAGAIMANA TADI IA DIPERLAKUKAN.
SI LELAKI MENURUT SAJA. IA PUN NAMPAK KECEWA SEKALI. IA BERDIRI DAN
MEMBELAKANGI SI LELAKI
PEREMPUAN
Ya, kita harus
berpisah!
LELAKI ITU
BERDIRI, MEMUNGGUNGI YANG PEREMPUAN. KEDUANYA MENGHELA NAPAS PANJANG
LELAKI
Jadi inilah
akhir hari-hari panjang
PEREMPUAN
Hari-hari panjang
adalah awal perpisahan
SUARA
Ting!
KEDUANYA
BERGERAK DI PANGGUNG, TETAP DALAM ARAH YANG BERLAWANAN, BERPUNGGUNGAN. SAMBIL
BERGERAK MEREKA MENGIKATKAN TALI PUTIH YANG BERADA DI BEBERAPA TEMPAT KE
TUBUHNYA MASING-MASING. SELURUH GERAK GEISAH DAN SAMAR ITU BERLAKU SEPANJANG
DIALOG-DIALOH BERIKUT
PEREMPUAN
Kamu pikir aku
menyukai perpisahan?
LELAKI
Siapa orang yang
menyukai perpisahan?
PEREMPUAN
Kamu menyakiti
aku
LELAKI
Kamu pikir hanya
kamu yang disakiti?
(Beberapa
saat hening. hanya helaan napas yang terdengar panjang. entah darimana,
terdengar suara tangis. entah darimana, lelaki tak menoleh asyik dengan diri
sendiri)
Kamu menangis?
(Perempuan
itu tak menjawab. ia juga asyik dengan dirinya sendiri. mengikatkan tali demi
tali ke tubuhnya. Suara tangis itu tetap terdengar)
Menangislah
kalau kamu anggap itu perlu
SUARA
Ting!
SUARA TANGIS ITU
KADANG MENDEKAT LALU MENJAUH, SANGAT JAUH
PEREMPUAN
Jadi kita tak
akan bertemu lagi?
LELAKI
Bukankah kamu
juga mengatakan bahwa kita harus berpisah?
PEREMPUAN
Ya
(Makin banyak
saja tali yang melilit tubuh mereka dan mereka tambah asyik dengan tali-tali
itu. Mereka memainkan tali itu, bergayut dan sebagainya)
Seandainya ada
anak-anak
LELAKI (Hening lagi beberapa saat)
Seandainya
PEREMPUAN
Kalau mereka
lahir, kita sudah punya beratus beribu anak
LELAKI
Kalau mereka
lahir, kita sudah punya
PEREMPUAN
Tapi mereka
lahir
LELAKI
Dalam
mimpi-mimpi kita
SUARA
Ting!
KEDUANYA
MENGHELA NAPAS PANJANG. SELEBIHNYA SUNYI
SEMBILAN
KEDUANYA BERMAIN
DENGAN TALI-TALI YANG MELILIT TUBUH MASING-MASING. KADANG SEPERTI BERGAYUT,
BERAYUN, MEMBUAT LINGKARAN DAN MENCOBA MEMASANG KE LEHER DAN SEBAGAINYA.
KADANG-KADANG SUNYI DIISI DUARA TANGIS BAYI
PEREMPUAN
Lucu ya?
LELAKI
Apa?
PEREMPUAN
Kita ini
LELAKI
Tidak
PEREMPUAN
Lucu!
LELAKI
Tidak lucu!
PEREMPUAN
Lucu, kok
LELAKI
Oke, lucu. Tapi
kamu tidak bisa tertawa
PEREMPUAN
Seperti sebuah
guyonan
LELAKI
Ini bukan
guyonan
PEREMPUAN
Ini hanya
cerita, imaji pengarang belaka
LELAKI
Ini bukan
cerita. Ini bukan imaji
PEREMPUAN
Kamu selalu
membantah. Berani taruhan, kamu ingin mengatakan hal yang sama
LELAKI
Dan kamu yang
mengucapkan jawabanku tadi?
PEREMPUAN (Menghela napas panjang)
Ya (Hening
lagi, asyik dengan diri sendiri-sendiri, tak saling menoleh)
LELAKI
Hei, kamu masih
di sana
PEREMPUAN
Ya
LELAKI
Jadi kita akan
berpisah?
PEREMPUAN
Bukankah kita
sudah sepakat?
(Mereka diam
lagi. Sekarang keduanya bergerak kea rah tumpukan plastic, pada arah yang
berlawanan. Mengambil potongan-potongan plastic, mereka menyusunya di lantai
panggung, di atas level. Asyik sendiri-sendiri, tak saling menoleh. Dan semuanya
berlangsung bersamaan dengan dialog. Sunyi terisi bunyi palstik)
Kita akan
menganggap bahwa kita tidak pernah bertemu?
LELAKI
Tidak
PEREMPUAN
Lalu?
LELAKI
Kita melangkah
sendiri-sendiri, menghadapi hari baru
PEREMPUAN
Dan kita tidak
akan pernah bertemu lagi?
LELAKI
kalau atas dasar
keinginan kita, tidak. Tapi kalau kebetulan, ya tidak apa-apa. Aku dan kamu
tidak usah menghindar
PEREMPUAN
Kalau terjadi
kebetulan yang berturut?
LELAKI
Itu tidak akan
terjadi
PEREMPUAN
Tak ada yang tak
mungkin di dunia ini, kan?
SUNYI. HANYA
BUNYI PLASTIK. SESEKALI BUNYI NAPAS PANJANG
LELAKI
Kita akan saling
melupakan?
PEREMPUAN
Tidak. karena
kita sudah bertemu
LELAKI
Jadi?
PEREMPUAN
Pertemuan ini
sudah jadi bagian perjalanan hidup kita masing-masing
LELAKI
Aku mesti
mengenang kamu?
PEREMPUAN
Tidak juga.
Kalau suatu kali kau ingat. Itu suatu kewajaran. Kamu bisa sejenak mengenang
hari lalu. Berusaha untuk melupakannya, sering kali menyebabkan rindu tak
tertahankan
(Plastik yang
mereka susun memenuhi hampir semua bagian panggung. Sementara tubuh mereka
masih terikat tali. Sunyi diisi bunyi palstik. Ketika semua bagian panggung
sudah tertutup oleh palstik, keduanya sama mendekat. Perhatian masing-masing
tertuju pada tali yang melilit tubuh yang lain. Lelaki melepaskan tali-tali di
tubuh perempuan dan sebaliknya. Pusat perhatian mereka pada tali, bukan pada
tubuh lawan mainnya. Seolah mereka sedang berurusan dengan tali yang sedang
melilit benda. bukan manusia. Pada waktu itulah berlangsung dialog berikut ini)
Apakah kita
tidak saling melukai?
LELAKI
Luka akan
menganga lebar, bila kebersamaan ini kita lanjutkan
PEREMPUAN
Tapi pisau
perpisahan amat tajamnya
LELAKI
Ya
PEREMPUAN
Dengan sadar
melukai diri sendiri?
LELAKI
Kadang kita
mesti dan perlu melukai diri sendiri. Agar tahu persis apa luka itu
sesungguhnya, untuk mengerti separah apa rasa sakit bisa mencengkramkan kukunya
di darah kita, agar merasakan sejauh mana kita mencoba mengerti
PEREMPUAN
Itu bentuk lain
dari bunuh diri
LELAKI
Tergantung
PEREMPUAN
Tergantung apa?
LELAKI
Bagaimana kita
mengartikannya
(Sekarang
semua tali sudah terlepas dari tubuh masing-masing. Keduanya berdiri
berhadapan, saling pandang, beberapa saat sunyi)
Kita berpisah?
PEREMPUAN
Kita berpisah!
(Sunyi lagi.
Si lelaki menjangkaukan tangan ke wajah di perempuan, meneliti garis-garis yang
ada di sana. Setelahnya, si perempuan yang meraba garis-garis di muka si
lelaki)
Kita mengalah
pada luka?
LELAKI
Kita mengalahkan
diri sendiri!
SUARA
Ting!
KEDUANYA
MELEPASKAN TANGAN MASING-MASING. DUA HELAAN NAPAS PANJANG. SELEBIHNYA SUNYI
SEPULUH
KEDUANYA
BERGERAK. SI PEREMPUAN MEMILIH TEMPAT DI SALAH SATU LEVEL. SI LELAKI MENJARAK
KE BINGKAI PINTU. SELAIN BUNYI PIJAKAN PADA PLASTIK, SELEBIHNYA SUNYI. WAJAH
KEDUANYA TERLIHAT JAUH LEBIH LELAH DIBANDING KETIKA PANGGUNG BERMULA. GERAKAN
KEDUANYA JUGA LEBIH PENUH BEBAN DAN KELELAHAN
SUARA
Ting!
SI PEREMPUAN
TERSENTAK, MENCOBA MENCARI SUMBER BUNYI. SI LELAKI MENGHELA NAPAS PANJANG.
CAHAYA PANGGUNG PERLAAN MEREDUP, SEHINGGA SOSOK MEREKA SEPERTI SILUET BELAKA.
CAYA PENUH PADA JAM TERGANTUNG DI DINDING BELAKANG
Ting!
SI PEREMPUAN
TERSENTAK, MENCOBA MENCARI SUMBER BUNYI. SI LELAKI MENGHELA NAPAS PANJANG
PEREMPUAN
Belum juga kau
tutup pintu itu?
LELAKI
Aku tengah
menunggu
PEREMPUAN
Menunggu?
LELAKI
Ya
PEREMPUAN
Sesuatu?
LELAKI
Entah
PEREMPUAN
Menunggu entah.
Pada kelam ini?
LELAKI
Segala bermula
dari kelam
SI PEREMPUAN
MENGHELA NAPAS PANJANG. IA MENYALAKAN SATU BATANG KOREK. CAHAYA PANGGUNG HANYA
PADA JAM YANG TERGANTUNG DI DINDING. JAM ITU MENUNJUKAN PUKU OO. NYALA KOREK
API ITU DI DEKATKAN KE MUKANYA SAMPAI API ITU MATI
SUARA
Ting!
SELURUH PANGGUNG
GELAP
SELESAI
Komentar
Posting Komentar